Pleegzorg
een kinds ingewikkelde geschiedenis hoeft geen belemmering te zijn!
Als pleegouder weet jij als geen ander dat relatievorming met een kind dat niet bij jou geboren is, niet altijd van nature gaat. Ook jij hebt, net als iedere ouder, met uitdagingen te maken. Maar dat jouw pleegkind eerdere ervaring heeft met complexe gezinssituaties, maakt dat jouw focus op relatie een nét wat steviger accent nodig heeft.
Daarom heb ik naast de ouderbegeleiding een speciaal traject voor pleegouders ontwikkeld, waar deze accenten voor joú op de juiste plaats worden gezet.
Voor wie?
Hechtingsgerichte pleegouderbegeleiding is niet voor pleegouders die op zoek zijn naar nieuwe methoden en handige trucjes voor gedragshantering, maar voor pleegouders die hun pleegkind graag van binnenuit willen leren begrijpen, én gezonde ontwikkeling en het emotioneel welzijn van hun pleegkind voor ogen hebben en willen weten hoe ze dit het beste kunnen bevorderen:
Een goed gehecht en een emotioneel gezond kind wil graag bij je zijn, wil goed voor je zijn, is attent, kijkt met empathie naar anderen, is nieuwsgierig en leergierig, ontdekt eigen waarden en normen, zoekt jou voor antwoorden, leert je te vertrouwen, deelt zijn gevoelens en gedachten met je, ontwikkelt zelfstandigheid en leert stevig en veerkrachtig op eigen benen te staan in deze wereld.
Een hechtingsgerichte benadering leren met een persoonlijk traject?
Door de sterke combinatie van educatie en persoonlijke begeleiding wordt je in dit traject niet alleen cognitief uitgerust, maar wordt je ook uitgenodigd tot voelend– en onderzoekend leren.
De educatie geeft je inzicht, waar de begeleiding zich richt op wat met deze inzichten te doen. Ik help je de vertaling te maken naar jouw pleeggezin in het oefenen van geduld en vasthoudendheid om afstotend gedrag minder persoonlijk te nemen. Ik leer je een nieuwe taal dat zich als nieuwe of herstellende verbinding in relatie zal manifesteren waar jij en je pleeggezin dichter tot elkaar komen en je pleegkind (weer) zal floreren.

Pleegouderbegeleiding is geschikt voor je wanneer je pleegkind:
- niet of slecht luistert
- bazig en veeleisend is
- zich aan je vastklampt
- zich niet laat verzorgen
- veel weerstand vertoont
- slecht voor zichzelf zorgt
- niet over verdriet en teleurstellingen praat
- last heeft van loyaliteitsconflicten
- je wegduwt als je dichtbij wil komen
- problemen met leren en/of met school heeft
- geen contact wil met de biologische ouder(s)
- zich niet afhankelijk opstelt en nooit om hulp vraagt
- vaak gefrustreerd en agressief is (verbaal en/of non-verbaal)
- het lastig vindt om naar bed te gaan en te gaan slapen
- amper thuis is en zich het meest richt op leeftijdsgenoten
Kijk bij ouderbegeleiding bij werkwijze hoe je met het traject kan starten.
In het traject voor pleegouders:
- Leer je de signalen van hechting en onthechting herkennen en wat je pleegkind belemmert om zich opnieuw (met jou en jouw gezin) te hechten;
- Vind je tools en inspiratie om de hechting van je pleegkind te bevorderen zodat die graag bij je is en zich bij jou óók thuis voelt;
- Krijg je inzicht in de impact van eerdere ervaringen van je pleegkind met onveiligheid en verwijdering en kan je het in lastig gedrag plaatsen;
- Begrijp je dat deze eerdere ervaringen tranen nodig hebben en leer je hoe je je pleegkind hierbij kan helpen in het omgaan met dagelijkse (kleine) tegenslagen;
- Leer je over kindontwikkeling en hoe je je pleegkind het beste kan helpen groeien naar een meer gelukkig, veerkrachtig volwassen persoon die op eigen benen in het leven staat.
Voor dieper inzicht is de opstelling ‘De Hechtingskring’ voor pleegzorg aan te bevelen!
Soms heb je als pleegouder in de uitdagingen van het pleegouderschap ook te maken met complexe situaties in de hechtingskring van je pleegkind, zoals de wensen en verlangens van de biologische familie, de inzichten van gezinsvoogden en jeugdzorgmedewerkers en de belangen van instanties en organisaties.
Door middel van een opstelling krijg je snel en diep inzicht in de relaties binnen de hechtingskring van je pleegkind én je eigen rol hierin.

***
Verbonden aan het Neufeld Instituut Nederland werk ik met de nieuwste inzichten op het gebied van hechtingswetenwetenschappen en ontwikkelingspsychologie. De pleegouderbegeleiding in mijn praktijk is geworteld in het werk van klinisch- en ontwikkelingspsycholoog Professor Gordon Neufeld.
Herken je jezelf in één of meer van bovenstaande thema’s?
Neem contact met me op voor een oriënterend gesprek.
Veelgestelde vragen van pleegouders
Ik loop vast in de relatie met mijn pleegkind, wat kan ik doen om de negativiteit te doorbreken?
Het is begrijpelijk dat je vast kunt lopen in de relatie met je pleegkind, vooral als er zich negatieve patronen herhalen. Zoals Einstein treffend zegt, “Als je steeds dezelfde dingen blijft doen, kun je geen ander resultaat verwachten.” Dit geldt ook voor relaties. Wanneer je merkt dat je vastloopt, kan het helpen om je benadering te veranderen. Probeer een nieuwe invalshoek, meer relationele focus aan te brengen. Dit betekent dat je bewust tijd en energie steekt in het bouwen van een positieve en ondersteunende band, met aandacht voor de emotionele behoeften van je pleegkind.
Relatiegericht werken kan je helpen de negativiteit te doorbreken. Dit houdt in dat je probeert te begrijpen wat er achter het gedrag van je pleegkind schuilt en vanuit daar naar oplossingen zoekt. Door een open en empathische houding aan te nemen, geef je het kind ruimte om zich gezien en gehoord te voelen. Het vergt tijd en geduld, maar door de relatie in de juiste richting te sturen, kun je werken aan de onderliggende oorzaken van honger naar verbinding, wat de oorzaak van de relatieproblemen vaak is.
Mijn pleegkind heeft een denkbeeldig vriendje
Wanneer je pleegkind het over een denkbeeldig vriendje heeft, kan dat zorgen of verwarring veroorzaken. Het is begrijpelijk om je dan zorgen te maken over de psychische gezondheid van je pleegkind. Denkbeeldige vriendjes komen echter relatief vaak voor bij pleegkinderen en spelen een belangrijke rol in hun emotionele wereld. Het vriendje is vaak een manier voor het kind om onvervulde hechtingsbehoeften te vervullen, zoals de behoefte aan veiligheid, nabijheid, onvoorwaardelijke acceptatie en continuïteit. Het denkbeeldige vriendje biedt het kind vaak een gevoel van zekerheid en stabiliteit, iets wat het dan waarschijnlijk in de echte wereld niet ervaart.
In plaats van het denkbeeldige vriendje meteen uit te bannen, kun je beter proberen er gebruik van te maken. Het kan een waardevol middel zijn om contact te maken met je pleegkind en te begrijpen welke behoeften er achter deze fantasie schuilen. Laat je pleegkind over zijn of haar vriendje praten, geef het vriendje een plekje bij de maaltijd of op de bank bij het filmkijken. Door het denkbeeldige vriendje te accepteren als onderdeel van de wereld van je pleegkind, creëer je een brug naar het kind en kun je de hechting verder versterken. Wanneer je pleegkind de echte, zorgende relaties ervaart die het nodig heeft, zal het denkbeeldige vriendje vaak vanzelf verdwijnen.
Wat betekent het als mijn pleegkind liegt en wat kan ik eraan doen?
Pleegkinderen kunnen liegen om verschillende redenen, zoals angst voor de gevolgen, schaamte, schuldgevoelens of de wens om afwijzing te vermijden. In veel gevallen ligt de oorzaak echter dieper, namelijk in de relatie tussen het kind en de volwassenen om hem of haar heen. Het gebrek aan veilige en diepere hechting kan hierbij een belangrijke rol spelen.
Wanneer een kind geen sterke emotionele band ervaart, kan het liegen gebruiken als een manier om zichzelf te beschermen, negatieve gevolgen te vermijden of zichzelf in een beter daglicht te stellen. Soms wordt het liegen ook gebruikt om controle te behouden in situaties waarin het kind zich machteloos voelt, of om het gevoel van falen te ontlopen. Het kan ook voortkomen uit de behoefte aan goedkeuring, liefde of aandacht. In zulke gevallen kan het kind zich gedwongen voelen om te liegen om te voorkomen dat het zich onbemind of afgewezen voelt.
Het creëren of herstellen van een veilige, verbindende relatie, waarin het kind zich van waarde, gehoord, begrepen en geliefd voelt, is essentieel om de emotionele ontwikkeling van het kind te bevorderen. Het kind heeft het dan niet meer nodig om zich achter leugens te verschuilen. Een goed gehecht kind wil graag goed zijn voor degene met wie het zich verbonden voelt.
Hoe ga ik om met aanhoudende zwaardere gedragsproblemen?
Pleegkinderen kunnen liegen om verschillende redenen, zoals angst voor de gevolgen, schaamte, schuldgevoelens of de wens om afwijzing te vermijden. In veel gevallen ligt de oorzaak echter dieper, namelijk in de relatie tussen het kind en de volwassenen om hem of haar heen. Het gebrek aan veilige en diepere hechting kan hierbij een belangrijke rol spelen.
Wanneer een kind geen sterke emotionele band ervaart, kan het liegen gebruiken als een manier om zichzelf te beschermen, negatieve gevolgen te vermijden of zichzelf in een beter daglicht te stellen. Soms wordt het liegen ook gebruikt om controle te behouden in situaties waarin het kind zich machteloos voelt, of om het gevoel van falen te ontlopen. Het kan ook voortkomen uit de behoefte aan goedkeuring, liefde of aandacht. In zulke gevallen kan het kind zich gedwongen voelen om te liegen om te voorkomen dat het zich onbemind of afgewezen voelt.
Het creëren of herstellen van een veilige, verbindende relatie, waarin het kind zich van waarde, gehoord, begrepen en geliefd voelt, is essentieel om de emotionele ontwikkeling van het kind te bevorderen. Het kind heeft het dan niet meer nodig om zich achter leugens te verschuilen. Een goed gehecht kind wil graag goed zijn voor degene met wie het zich verbonden voelt.
Hoe kan ik het vertrouwen van mijn pleegkind winnen en een veilige basis voor hechting creëren?
Hechting ontstaat van nature wanneer de juiste condities aanwezig zijn. Het is niet zozeer een proces dat je actief moet forceren, maar een omgeving die je zorgvuldig moet creëren. Dit betekent dat je warm, oprecht welkom biedt, waarin afstand en verdeeldheid in alle vormen zoveel mogelijk vermeden moeten worden. Het pleegkind moet weten dat het volledig onophoudelijk op jou kan rekenen, ongeacht de situatie. Dat je zorg oprecht en blijvend is, en dat je een open, niet-afwijzende houding hebt. Een zacht hart zonder afweer maakt de weg vrij zodat al wat geboden wordt, ook ontvangen kan worden.
Voor een pleegkind dat eerder onveilige ervaringen heeft gehad, zoals ook de uithuisplaatsing, is het opbouwen van vertrouwen een proces van geduld en vastberadenheid. Het is belangrijk om je pleegkind te laten zien dat het waardevol is, ongeacht wat het doet. Door consistent te laten merken dat de band tussen jullie niet verbroken kan worden, zullen de verdedigingsmechanismen langzaamaan afnemen, en kan het vertrouwen langzaam groeien. Alleen door deze stabiliteit en toewijding zal het kind zich uiteindelijk veilig genoeg voelen om zich volledig aan jou te hechten.
Wat doet het met mijn pleegkind als ik stop met pleegzorg?
Het beëindigen van pleegzorg kan voor een pleegkind diepgaande emotionele gevolgen hebben, vooral als het kind al eerder heeft ervaren wat het betekent om onbetrouwbare of onveilige relaties te hebben. Als je stopt met pleegzorg, bevestigd dit het kind in zijn diepste angsten van voorwaardelijkheid en discontinuïteit. Dit kan leiden tot gevoelens van onzekerheid, verlatingsangst en verlies, waarbij het kind zich weer in de steek gelaten kan voelen, zelfs als dit niet de bedoeling is.
Het is helend voor een pleegkind wanneer het de zekerheid heeft dat de relatie permanent is en dat er niets is wat deze band kan breken. Wanneer een kind voelt dat de zorg en liefde die het ontvangt niet afhankelijk zijn van omstandigheden of gedrag, maar vast en onvoorwaardelijk zijn, creëert dit een diepe gevoel van veiligheid en stabiliteit. Deze zekerheid stelt het kind in staat om zich echt te ontspannen en te hechten, zonder de constante angst dat de relatie op een dag kan eindigen.
Weten dat de band voor altijd is, biedt het pleegkind de ruimte om te groeien en te genezen. Het versterkt het vertrouwen in de volwassenen om hen heen en helpt hen om oude angsten van verlating of afwijzing los te laten. Deze onvoorwaardelijke zekerheid werkt als een fundament waarop het kind kan bouwen, waardoor het zich veilig voelt en zich volledig kan ontwikkelen, wetende dat de relatie niet op de proef wordt gesteld.
Kijk bij veelgestelde vragen van opvoeders voor meer situaties die ook bij jouw pleegkind kunnen voorkomen.